czwartek, 18 kwietnia 2024

Wojenne ślady

Ślady wojenne na dzielnicy Piecki-Migowo? Można trafić na takie w lesie, w pobliżu ulic Magellana i Kolumba, na terenie dawnych Piecek (Pietzkendorf).

Zachowały się tam betonowe podstawy do których mocowano armaty przeciwlotnicze kalibru 88 mm, słynne niemieckie "Acht komma Acht". Armaty należały do Doppelbatterie schwerer Flak „Pietzkendorf“ składającej się z dwóch baterii, po 6 armat w każdej. Obie baterie wchodziły w skład Flak-Regiment 62 (62. pułku artylerii przeciwlotniczej), który miał swoje dowództwo na gdańskim Emaus.

Sześć dział pierwszej baterii znajdowało się na terenie lasu (którego wtedy jeszcze nie było) w pobliżu bloku Kolumba 5, kolejne sześć na terenie lasu przy ul. Magellana na wysokości boiska. Ziemne obwałowania i podstawy dział przy Magellana (w przeciwieństwie do tych przy Kolumba) są częściowo widoczne. Można też dostrzec transzeje, które przebiegały między stanowiskami.

Dalej w lesie, mijając boisko i idąc ścieżką w kierunku Brętowa, znajdują się (częściowo odkryte, częściowo pod ziemią) ruiny zniszczonego schronu stanowiska dowodzenia. W jego okolicy zauważalne są w ziemi ślady po stanowiskach dalmierzy i radarów kierowania ogniem.


W związku ze zbliżającym się frontem w 1944 r. do obsługi dział jako pomocnicy obrony powietrznej przeszkoleni zostali młodzi chłopcy, rocznik 1926-1928, uczniowe szkoły św. Piotra i Pawła w Gdańsku. Ze wspomnień jednego z nich wiadomo, że w czasie nalotu sowieckiego 27 stycznia 1945 r. zestrzelili trzy wrogie samoloty. W lutym 1945 r. jedna z baterii została przeniesiona wraz z całym sprzętem z Piecek do Cedrów Wielkich.

----

Na zdjęciu pierwszym jedna z sześciu betonowych podstaw przy ul. Magellana. Na drugim zdjęciu widoczny ślad po transzei. Na trzecim ruiny schronu.

Zdjęcie pierwsze i trzecie zostało wykonane przez Karolinę Toczyńską w czasie spaceru historycznego wspólnie z Niezwykłe Suchanino w 2020 r.

----------

Więcej zdjęć znajduje się na forum Eksploratorzy i Pomorskie Forum Eksploracyjne

Podziękowania za pomoc w temacie dla jednego z eksploratorów Czarka Piotrowskiego vel Alkali.






piątek, 5 kwietnia 2024

Mural na dzielnicy

W minionym tygodniu wzdłuż ul. Rakoczego (w pobliżu wiaduktu), powstał nowy mural nawiązujący do historii dzielnicy. Inicjatorem powstania muralu był Łukasz Świacki z Rady Dzielnicy Piecki-Migowo. Natomiast jego twórcą jest autor licznych murali w Gdańsku (m.in. na Zaspie) i w innych miastach - Rafał Roskowiński, przez miłośników rocka zapamiętany zapewne z okładki drugiej płyty i klipu "Nóż" zespołu Illusion. 😊 Mural wykonał z pomocą kilku młodych artystów, a wzorowany był na panoramicznym zdjęciu Marka Kaliszczaka z 1979 roku, które ukazało się w artykule sprzed roku:

https://piecki-migowo-historia.blogspot.com/2023/05/park-szkoa-panorama.html

Jest też część opisowa, krótki rys historyczny dotyczący dzielnicy, który powstał w konsultacji z... Piecki-Migowo Historia.

Fot. Barbara Głowacka 










sobota, 16 marca 2024

40 - lecie Domu Kultury

Dokładnie 40 lat temu, 16 marca 1984 r. rozpoczął swoją działalność Dom Kultury przy ul. Nałkowskiej. Od 2015 r. pod nazwą Centrum Kultury.

Historia Domu Kultury, cz.1

https://piecki-migowo-historia.blogspot.com/2022/03/dom-kultury.html

Historia Domu Kultury, cz.2 

https://piecki-migowo-historia.blogspot.com/2022/03/dom-kultury-cz2.html

Na załączonym fragmencie zdjęcia lotniczego budowa pawilonu w którym będzie się mieścił Dom Kultury, 1981 r. Źródło geoportal.gov.pl.

 

 



niedziela, 10 marca 2024

Początki osiedla, 1979 r.

Wróćmy do zdjęć Pana Kazimierza Kloca, który niedawno użyczył ze swoich zbiorów zdjęcia domu (późniejszej plebanii) zamieszkałego przez p. Bronisławę Rozwód przy ul. Piecewskiej.

Pan Kazimierz w 1979 r. zrobił również zdjęcia pobliskiej okolicy z widokiem na będące wtedy w rozbudowie osiedle Spółdzielni Mieszkaniowej Morena.

Na dwóch pierwszych zdjęciach widzimy bloki przy ul. Gojawiczyńskiej i dalej przy Nałkowskiej, Zabłockiego, Wileńskiej.

Podobne ujęcie pojawiło się już wcześniej na kolorowym zdjęciu wykonanym przez Pana Adama Modzelewskiego, a opublikowanym w 2019 roku. Warto je tu przy tej okazji przypomnieć, bo był to jeden z pierwszych artykułów:

https://piecki-migowo-historia.blogspot.com/2019/12/osiedle-na-kolorowych-slajdach-cz2.html 

Sporą perełką (szczególnie dla mieszkańców jednostki C) jest w tym artykule zdjęcie trzecie. Zrobione z tego samego pagórka, ale z aparatem skierowanym w przeciwnym kierunku, na ulicę Warneńską w trakcie budowy. Na zdjęciu pierwszy blok z lewej to Warneńska 14, pierwszy z prawej Warneńska 12. W tyle Warneńska 10 i kolejne... Dołem zdjęcia będzie przebiegała ul. Rakoczego.

Podziękowania za udostępnione zdjęcia. 

 




 

niedziela, 25 lutego 2024

Panorama 1977 r. (uzupełnienie)

W styczniu udostępnione zostały trzy zdjęcia Pana Marka Kaliszczaka, składające się na taką panoramę:

https://piecki-migowo-historia.blogspot.com/2024/01/panorama-1977-r.html 

To jeszcze jedno zdjęcie do kompletu tego samego autora, pokazujące to samo miejsce, ale zrobione trochę dalej, z bloku Wileńska 61. Data ta sama - kwiecień 1977 r.

W lewej części zdjęcia, "nad" dachem najbliżej położonego gospodarstwa widać częściowo budynek, w którym do lat 60. minionego wieku znajdowała się czteroletnia szkoła przy ul. Piecewskiej. Obecnie znajduje się tam nowo otwarty skwer z tablicą historyczną opisującą m.in. tę szkołę.

A jak wyglądał ten obszar w niemal identycznych ujęciach, już po wybudowaniu pierwszych bloków jednostki "B" oraz współcześnie kilkanaście lat temu? Można to sprawdzić i porównać dzięki dwóm zdjęciom z forum Dawny Gdańsk. Wystarczy kliknąć w ten link:

https://forum.dawnygdansk.pl/files/porownanie3.jpg 

 


 

niedziela, 4 lutego 2024

Historia jednego domu (uzupełnienie)

Uzupełniający wpis do ostatniego artykułu w którym została opisana historia domu przy ul. Piecewskiej (Cafe Müggenwinkel / gospodarstwo / plebania).

 

Do kompletu doszły jeszcze trzy następne zdjęcia od Pana Kazimierza Kloca. Dwa czarno-białe są z końca lat 70. Na pierwszym zdjęciu dom widziany z trochę innej perspektywy niż poprzednio, na drugim obora stojąca na tyłach domu. W tle blok przy ul. Piecewskiej 18. Zaczęła się już budowa kościoła, stawiane są właśnie pierwsze fundamenty. 

Na trzecim zdjęciu z około 1985 r. właścicielka gospodarstwa Bronisława Rozwód (z lewej, kilka lat po przeprowadzce na ul. Amundsena) wraz z mamą autora zdjęć. Zdjęcie zrobione w okolicach dzisiejszej ulicy Powstania Styczniowego. 

 

W ramach uzupełnienia zebrane w całość wspomnienia Pana Kazimierza, które pojawiły się w komentarzach na Facebooku przy różnych zdjęciach:

Dom z gospodarką ok. 2 ha otrzymała moja ciocia Bronisława Rozwód, z mężem Leonem i wychowankiem moim tatą, jako przesiedleniec we wrześniu 1945 roku. Wejście od strony podwórka, plac 40x40m, mały ganek, po wejściu centralnie duży płaski piec z kilkoma otworami na których gotowało się dla gospodarstwa (parowało się ziemniaki dla trzody), po lewej stronie duży pokój z piecem kaflowym który robił za przechowalnię, potem dostosowany na wynajem. Pokój po prawej mniejszy z wydzielonym aneksem do spania, mama wspominała że w zimie na ścianach był lód, spała tam z tatą przez jakiś czas. Prawie pod całym domem piwnica służąca za magazyn (przeważnie ziemniaki), cały strych był wykorzystywany jako przechowalnia zboża. Rodzina pomagała w gospodarstwie i traktowała to miejsce jako przystanek do znalezienia pracy i swojego miejsca w Gdańsku.

Gospodarka składała się z hektara sadu, hektara ziemi uprawnej i dzierżawionej. Zabudowania obejmowały domek z piwnicą, oraz oborę z przyległą małą stodołą. Wejście do domu było od strony obory, stare wejście po schodkach od ulicy było nieużywane. Dosyć spora obora dzieliła się na: kurnik, potem stanowisko dla konia, trzy zagrody dla krów, i spory chlewnik. Brama do przechowywania wozu i w lecie sieczkarnia.

Ciocia utrzymywała się z odstawianego mleka, przeważnie były trzy krowy, koń, trzoda chlewna, kury, kaczki, czasami króliki. Ogród obfitował w porzeczki, agrest, rabarbar, gruszki, jabłka, śliwki. Ciocia dodatkowo dzierżawiła 3 hektary na których uprawiała płodozmianem zboże, ziemniaki i buraki.

------

Jeszcze raz podziękowania dla Pana Kazimierza za wszystkie zdjęcia i podzielenie się rodzinnymi wspomnieniami z okresu dawnych, powojennych Piecek. 

 




 

niedziela, 28 stycznia 2024

Historia jednego domu

Pierwsze zdjęcie w tym artykule, to dawna pocztówka opisana jako "Müggenwinkel Nr 4 Pietzkendorf" (brak roku wydania). Na niej Cafe Müggenwinkel wraz z ogrodem. Jej właścicielem przed wojną był Otto Loss. Sala kawiarni znajdowała się jako dobudówka po lewej stronie domu (patrząc na zdjęcie).

Po wojnie we wrześniu 1945 roku w ramach przesiedleń wprowadziła się do tego domu pani Bronisława Rozwód wraz z rodziną, która przybyła tu spod Lublina. W późniejszych latach sama prowadziła gospodarkę, co było coraz bardziej uciążliwe, mimo pomocy sąsiadów mieszkających w drugiej części domu.

Aż w grudniu 1977 r. teren gospodarstwa został wykupiony pod budowę kościoła, a właścicielka w niedługim czasie wykupiła mieszkanie w jednym z "morenowych" bloków.

Wkrótce, wraz z budową kościoła zaczął się remont i rozbudowa domu, który zaczął pełnić rolę pierwszej przykościelnej plebanii. Była w niej kaplica, mieszkania księży i salka katechetyczna. Przez wiele lat działał tam chór. W 1984 roku plebania (zwana potocznie domkiem sióstr) została przekazana na mieszkania siostrom honoratkom z parafii.

Obiekt został rozebrany około 2000 roku. Obora z trzeciego zdjęcia wyburzona została w 1996 r.

Więcej wspomnień o swojej cioci Bronisławie Rozwód napisał Pan Kazimierz Kloc na swoim profilu FB i są tam też dołączone kolejne zdjęcia z tego rejonu:

https://www.facebook.com/kazimierz.kloc.524/posts/pfbid05dWqwrjDngHKKDDvYKwYmzfAUqmvVDeiT7EM21vLUWBXvav6SWVsP6WnNW1jYiXRl

Duże podziękowania dla Pana Kazimierza za pomoc w powstawaniu artykułu.

------

Na koniec opis zdjęć:

Zdjęcie 01: kawiarnia Müggenwinkel z ogrodem (pocztówka, źródło Gdańsk Strefa Prestiżu)

Zdjęcie 02: ten sam dom już po wojnie, widziany od drugiej strony (końcówka lat 70. minionego wieku, autor Kazimierz Kloc)

Zdjęcie 03: obora stojąca na tyłach domu (końcówka lat 70. minionego wieku, autor Kazimierz Kloc)

Zdjęcie 04: fragment zdjęcia lotniczego pokazujący całe gospodarstwo (źródło Geoportal, 1975 r.)

Zdjęcie 05: przebudowany dom, już jako plebania (lata 80., kronika LWSM Morena)

Zdjęcie 06: widok na plebanię w kierunku Suchanina (z prywatnych zbiorów Ks. Władysława Matysa, ok. 1987 r.)

Zdjęcie 07: rozbiórka obory, a w tle tył plebanii, czyli widok zbliżony do zdjęcia drugiego (z prywatnych zbiorów Ks. Władysława Matysa, 1996 r.)

Zdjęcie 08: miejsce gdzie stał omawiany obiekt (Google)