45 lat

W tym miesiącu (grudzień 2020) mija 45 lat od momentu wmurowania kamienia węgielnego pod budowę pierwszego bloku mieszkalnego przyszłej Spółdzielni Mieszkaniowej "Morena" (powstała parę miesięcy później). Wmurowanie nastąpiło 11 grudnia 1975 roku, choć budowę pierwszego bloku rozpoczęto już z początkiem grudnia.

W trakcie budowy osiedla około 30 rodzin musiało opuścić swoje gospodarstwa znajdujące się na terenie Piecek, dostając w ofercie mieszkania w blokach. Pierwszy prezes Spółdzielni Mieszkaniowej "Morena", Henryk Górecki w Dzienniku Bałtyckim z 16 czerwca 2006 roku wspomina to tak:

"To były dramatyczne chwile. Polało się wiele łez. Jeszcze kilka lat później przychodzili do mnie gospodarze i mówili, że nie mogą sobie znaleźć miejsca. Nie mogą też znieść, że chodzą po terenie, który kiedyś do nich należał i nie mają już nic do powiedzenia".

Zaistniała sytuacja sprawiła, że dalszy jej przebieg nastąpił wiele lat później:

https://www.youtube.com/watch?v=BuVDP5IPubY 

- - -

Pierwszy blok (Wileńska 53) oddano do użytku w czerwcu 1976 roku. Niecałe dwa lata później, w marcu 1978 r. zakończono budowę ostatniego bloku na jednostce A (Piecewska 20). W tym czasie trwała już budowa kolejnej jednostki B.

Poniżej artykuł z Dziennika Bałtyckiego (nr 276) z 12 grudnia 1975 roku, informujący o uroczystym wmurowaniu kamienia węgielnego:

Dwór migowski

Jeszcze nie tak dawno (z historycznego punktu widzenia) w centrum Migowa stał zabytkowy dwór z którym sąsiadował piękny park ze szpalerem wiekowych lip, buków i grabów; oraz sad i staw...

Dwór migowski zbudowano pod koniec XVIII wieku na miejscu wcześniejszej posiadłości sołtysa. Początkowo parterowy, w XIX wieku dobudowane zostało piętro.

Dworek miał przez lata wielu właścicieli. Jedną z ważniejszych rodzin zamieszkujących dworek w XIX wieku była rodzina Pickering, ze znanego angielskiego rodu. Peter Pickering był kupcem zbożowym z Liverpoolu, który przybył do Gdańska razem z bratem. W 1818 roku wziął ślub z Emilią z bogatej rodziny Steffensów (jego brat również związał się z tą rodziną).
Cztery lata później w 1822 roku kupili posiadłość w Migowie, która od 1773 r. należała do dziadka Emilii, rajcy Dawida Weichbrodta, potem do jej ojca Carla Steffensa (właściciela m.in. Złotej Kamienicy przy Długim Targu). Peter Pickering zmarł w 1865 roku, a Emilia w 1877.
Późniejszym właścicielem dworu był syn Petera - Eugeniusz, który wziął ślub z Margaret Doering. Po śmierci Eugeniusza w 1895 roku dwór pozostał własnością rodziny Doeringów.

Wracając do Petera Pickeringa: oprócz syna, miał też trzy córki, które malowały obrazy. Dzięki jednej z nich - Marie Pickering, wiemy jak w tamtych latach (XIX wiek) wyglądało Migowo widziane od strony dworku. Marie Pickering żyła w latach 1820-1901.

Innym właścicielem był Emil Otto Wannow i jego żona Maria Wannow. Majątek kupili oni w 1913 roku. Z tej rodziny pochodzi niemiecka konsul Nelly Marianna Wannow. Konsulem w Gdańsku była w latach 1990-1993.

Ostatnimi właścicielami przed wojną od 1936 roku byli Egon Wüst i Dora Wüst. Jako że zaginęła księga wieczysta Migowa z czasów ostatniej wojny, można sądzić tylko w oparciu o dokumentację powojenną, że Wüstowie zajmowali dwór do końca wojny. Z relacji rodziny osoby pracującej w dworku w czasie wojny, wynika że w marcu 1945 Wüstowie prawdopodobnie zostali zatrzymani przez Rosjan w czasie ewakuacji z Gdańska, ale to niepotwierdzone info.

Po wojnie, od 1953 roku gospodarzem dworku był Władysław Stelmaszek. Gospodarze w kolejnych latach zmienili się parokrotnie. W dworku odbywały się zebrania gminne, a mieszkańcy chętnie odwiedzali przyległy park, ogród i staw.

W latach 60-tych została rozebrana zachodnia część górnego piętra dworku.

Pod koniec lat 70-tych dworek przejęła Spółdzielnia Mieszkaniowa "Morena", który nie był już w najlepszym stanie.
Po przejęciu przez miasto na początku lat 90. trafił w prywatne ręce. Od 1997 r. teren był w posiadaniu jednego z trójmiejskich biznesmenów.
W 2000 r. doprowadzony do ruiny dworek został rozebrany. Zachował się częściowo do dziś dworkowy park z rzędem starych lip, ale daleko mu do wyglądu sprzed lat.

Zabytkową pamiątką po dworku jest też przebudowany dawny budynek gospodarczy (Myśliwska 31). Datuje się jego budowę na początek XX wieku.

W 1983 r. w dworku i parku kręcony był film "Śledztwo porucznika Tomaszka". W telewizji został wyemitowany dopiero w 1988 roku.

Na terenie parku ma wkrótce powstać niewielkie osiedle mieszkaniowe.

Jako uzupełnienie i w temacie przyszłych planów - link do portalu trójmiasto.pl :
https://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Deweloper-kupil-teren-wokol-dawnego-Dworu-Migowo-n98763.html

O historii Migowa pod linkiem:
https://piecki-migowo-historia.blogspot.com/2020/01/historia-migowa-poczatki.html

 
Opis zdjęć:
1) Dworek Migowo ok. 1921 r.
2) Peter i Emilie Pickering
3) Obraz namalowany przez Marie Pickering
4) Dworek widziany od frontu, 1979 r. (fot. B.Lipińska)
5) Jeden z budynków gospodarczych, stojący w pobliżu dworu z poł. XIX wieku, rozebrany w latach 80-tych, 1979 r. (fot. B.Lipińska)
6) Ruiny dworku (opis pod zdjęciem), ok. 2000 r.
7) Szpaler lip, będących pozostałością po dworskim parku, 2020 r. Za lewym rzędem drzew widoczny fragment dołu po dawnej strzelnicy.
08) Skrzyżowanie ulic Myśliwska/Bulońska z widokiem na dawny park (dworek stał z lewej strony zdjęcia), 2020 r.

ŹRÓDŁO:

 Zdjęcia dworku z 1979 r. zostały udostępnione dzięki zgodzie i uprzejmości Narodowego Instytutu Dziedzictwa, oddział w Gdańsku (dokumentacja Woj. Konserwatora Zabytków "Katalog parków województwa gdańskiego - Migowo, park dworski", aut. B.Lipińska, K.Kostarczyk, W.Miler)

Jerzy Samp "Gdańskie dwory i pałace", 1998
www.pickeringfamilyhistory.com
www.andreas-schulz.eu
Miasto jak ogród 9/2001 (wyd. Polski Klub Ekologiczny Okręg Wschodnio-Pomorski)
30 Dni 4/2006 ("Migowski dwór", aut. Dorota Trela-Godzwon)
Ostdeutsche Monatshefte 2/1921
Rafał Kręcicki

 

 

 

Na wypasie

Od wielu lat krąży w sieci zdjęcie z 1990 roku z albumu "Wydarzyło się w Gdańsku 1901 - 2000", gdzie główną rolę grają pasące się krówki przy ulicy Rakoczego:
http://forum.dawnygdansk.pl/files/morena1.jpg

Też mamy zdjęcie z krówkami, ale jeszcze bez sąsiedztwa bloków. :)
Na zdjęciach zrobionych w maju 1980 r. z ulicy Amundsena, widać wzniesienie, które dzisiaj otaczają półkolem bloki wzdłuż ulic Wyrobka i Czecha, oddawane do użytku w latach 1983-85. Obecnie na mocno zniwelowanym terenie znajduje się plac zabaw.

Zdjęcia zostały nadesłane przez Pana Zdzisława Szulca. Dziękujemy raz kolejny.
Wcześniej prezentowane zdjęcia znajdują się pod linkami:

 https://piecki-migowo-historia.blogspot.com/2020/03/jednostka-d-w-budowie-odsona-druga.html

 https://piecki-migowo-historia.blogspot.com/2020/06/poligon-cz1.html

i

 https://piecki-migowo-historia.blogspot.com/2020/06/boze-ciao-1984.html

---
Źródło:
forum Dawny Gdańsk (fotka z albumu)

Belgradzka

Ulica Belgradzka, mało widoczna, nieczęsto wspominana, położona w okolicy jednostki C i tzw. lasku bulońskiego, na którą wjeżdża się z ulicy Rakoczego.  
Początkowo patronem ulicy miał być Kornel Makuszyński. W 1985 roku nazwę ulicy zmieniono na Belgradzką. Budowę szeregowych domków, należących do spółdzielni Delfin, rozpoczęto w 1984 roku.

Na pierwszych dwóch zdjęciach widać w oddali halę Zakładów Graficznych przy ul. Trzy Lipy, otwartych w 1983 r. Obecnie w ich miejscu stoi Park Naukowo-Technologiczny.

Na zdjęciu współczesnym widoczne są dwa dibondy (z czterech) ze starymi zdjęciami, które wiszą na murze oporowym wzdłuż ulicy, zrobione według pomysłu Katarzyny Wróblewskiej, mieszkanki Belgradzkiej.
Na trzech ostatnich współczesnych zdjęciach widoczny mural (w trzech odsłonach - lato jesień, zima 😊), wyłoniony w głosowaniu i pokolorowany przez mieszkańców ulicy. Projekt został zrealizowany przez mieszkańców przy patronacie ECS w ramach "Zrozumieć Sierpień", a celem było odbudowanie wspólnoty międzypokoleniowej wśród mieszkańców, którzy budowali szeregowce, a nowymi lokatorami.

Podziękowania za udostępnienie starych zdjęć dla Pani Iwony Główki
oraz
dla Katarzyny Wróblewskiej i Beaty Peters za pomoc.

 

 

Stok cz.2

Stok narciarski (zaraz po poligonie) okazał się najbardziej popularnym tematem na Facebooku, co poskutkowało niespodziewanie kontynuacją wątku. Zdjęcia kolejnych ujęć stoku nadesłała Pani Jagoda Bulik - Matysiak. Za ten piękny gest tradycyjnie dziękujemy 😊 i rzutem na taśmę prezentujemy następne zdjęcia:

 

Stok narciarski Prof-Ski

Temat trochę młodszy, ale też już ma swoją historię i często jest wspominany.

Wzgórze, leżące w pobliżu ul. Powstania Listopadowego, zwane kiedyś potocznie "zbożówką", pojawiło się już w artykule na trzyczęściowej panoramie Migowa z 1981 roku:

https://piecki-migowo-historia.blogspot.com/2020/01/historia-migowa-poczatki.html 

W latach 1988-89 oddano do użytku stojące na jego szczycie bloki przy ul. Powstania Styczniowego.

Natomiast w pierwszej połowie lat 90. powstał na tym wzgórzu sztuczny stok narciarski "Prof-Ski", z nawierzchnią z igelitu, oraz z wyciągiem zaczepowym, czynny przez cały rok. W przybudówce przy zjeździe znajdowało się biuro, bar i sklep/wypożyczalnia sprzętu. Obiekt spłonął ok. 1995 roku, a zdjęcie z tego okresu można oglądać na stronie mojeosiedle.pl:

http://morena.mojeosiedle.pl/i/foto/mrn_stk_00.jpg 

 Wracając do czasów świetności tego zjazdu - parę ciekawych, kolorowych fotek z 1994 r. podesłał nam Jan Mróz (nie pierwszy i nie ostatni raz 😊 ), za które dziękujemy.

Przedostatnie zdjęcie zrobione zostało w środku przy barze, na balu przebierańców.
A że fotek nigdy nie za wiele, to do pełnego kompletu ostatnie zdjęcie z widokiem na stok od przodu, doczepia autor tego artykułu. 😉

 

Fotorelacja ze spacerów historycznych

W minione weekendy 13 i 19 września, odbyły się dwa podwójne spacery historyczne po dzielnicy Piecki-Migowo. Dziękujemy mieszkańcom za przybycie i aktywność w czasie spaceru. To jeszcze nie koniec historycznych wydarzeń na ten rok.

 

W poniższych linkach krótkie omówienie i fotorelacja ze spacerów:

 

z 13 września

http://niezwykle-suchanino.blogspot.com/2020/09/fotorelacja-z-dwoch-spacerow.html 

z 19 września

http://niezwykle-suchanino.blogspot.com/2020/09/fotorelacja-z-spacerow-historycznych-na.html

 

---

Fot. pod artykułem: Sfora Aresa

 

 

Szkoły cz.3

 Rozbudowujące się w latach 70. na terenie Piecek osiedle LWSM Morena potrzebowało budowy nowej szkoły. Szkołę Podstawową nr 1 przy ul. Gojawiczyńskiej powołano do życia 20 sierpnia 1980 roku, a 22 września odbyło się jej uroczyste otwarcie. W związku z rozbudową uczyli się w niej tylko uczniowie czterech pierwszych klas. W kwietniu 1981 r. oddano do użytku kolejne dwa sektory szkoły.

W latach 1982-1983 naukę rozpoczęła rekordowa ilość uczniów, co spowodowało, że nauka odbywała się na trzy zmiany (wcześniej na dwie).

W 1983 roku otwarto Szkołę Podstawową nr 2 przy ulicy Marusarzówny, która w znacznym stopniu odciążyła "jedynkę".

Problemem SP1 w pierwszych latach była nie tylko zbyt duża ilość uczniów. W grudniu 1986 r. runął strop przyszkolnej hali sportowej, o czym raczono poinformować w głównym wydaniu Dziennika Telewizyjnego:

https://www.youtube.com/watch?v=SzsJTB86mDw

I nie był to na pewno jedyny "telewizyjny" przypadek. 😉 Zbyt duże zapylenie powietrza doprowadziło do remontu podłóg, o czym również poinformowano telewidzów w krótkim reportażu:

https://youtu.be/NOg-VMwBVk0 

Jest to materiał domyślnie z 1987 r. (mimo że lektor sugeruje 1983), gdy w "jedynce" trwał remont.

Dzisiaj Szkoła Podstawowa nr 1 to zupełnie inny, rozbudowany (a nawet przebudowany) obiekt, z dużą salą gimnastyczną, salą widowiskową, czy pracownią komputerową.

Więcej o historii szkoły na stronie tejże:

 https://sp1.edu.gdansk.pl/pl/page/dokumenty-szkoly-1-32/nasza-szkola/historia-szkoly

Zdjęcie 1:  przygotowywany teren pod budowę Szkoły Podstawowej nr 1 przy ul. Gojawiczyńskiej, autor zdjęcia Pan Adam Modzelewski, ok 1978 r.

Zdjęcie 2: budowa Szkoły Podstawowej nr 1, zdjęcie z Wieczoru Wybrzeża z 28 grudnia 1979 r. (fot. M.Zarzecki)

Zdjęcie 3: szkoła otoczona zielenią, 2020 r.

- - - - -

źródło:  sp1.edu.gdansk.pl 

 

 

Spacery historyczne z przewodnikiem

Zapraszamy mieszkańców dzielnicy na kolejne dwa w tym roku spacery historyczne po dzielnicy Piecki-Migowo, 19 września 2020 r. Organizatorem spacerów jest Dom Sąsiedzki Piecki-Migowo oraz Niezwykłe Suchanino

Szczegóły w linku poniżej:

http://niezwykle-suchanino.blogspot.com/2020/09/zapraszamy-19-wrzesnia-2020-r-na.html

 

 

Spacery historyczne

Serdecznie zapraszamy mieszkańców na dwa spacery historyczne 13 września po dzielnicy Piecki-Migowo, których organizatorem jest Dom Sąsiedzki Piecki-Migowo oraz Niezwykłe Suchanino. Więcej szczegółowych informacji w linku poniżej:

http://niezwykle-suchanino.blogspot.com/2020/09/zapraszamy-na-dwa-spacery-historyczne.html

 

Szkoły cz.2

Gdy w 1959 r. planowano rozbudowę Gdańska o nowe dzielnice i budowę szkół m.in. na Pieckach, to właśnie w tym czasie powoli kończyła działalność stara szkoła, stojąca na terenie należącym w XVII I XVIII wieku do słynnej rodziny Uphagenów, a wybudowana prawdopodobnie w drugiej połowie XIX w.
Na pocztówce z 1902 r. ze strony fotopolska.eu, szkoła ta widoczna jest na dolnym zdjęciu (w dali, po prawej stronie). Stała przy głównej wiejskiej drodze (Dorfstrasse, dziś Piecewska). W późniejszych latach została rozbudowana o kolejny segment.
Szczęśliwie przetrwała II wojnę światową i w latach powojennych pełniła swoją rolę dalej. Według opisów osób uczęszczających do niej, była to szkoła 4-letnia (4 klasy), w budynku mieściły się 2 izby lekcyjne (większa na dole, mniejsza na piętrze). Część szkoły zamieszkiwał jej kierownik Henryk Pięciak wraz z rodziną.

W latach 60. szkoła zakończyła funkcjonowanie i została zamieniona na zwykłe mieszkania. Budynek będący już w nie najlepszym stanie, został rozebrany wraz z budową nowego osiedla Spółdzielni Mieszkaniowej Morena.
Niestety, na ten moment brak późniejszych zdjęć tej szkoły, ale starania o ich zdobycie trwają. :)

Na pozostałych zdjęciach z pocztówki, widoczne są restauracje Adolfa Englera i Franza Arendta, o których w osobnym artykule.

Na zdjęciu współczesnym miejsce, w którym stała szkoła (między Przychodnią Morena a Dworem Uphagena).

cdn.
- - - - -
źródło:
fotopolska.eu (pocztówka)
https://fotopolska.eu/770316,foto.html

Szkoły cz.1

Choć mamy jeszcze wakacje, to warto już pomyśleć o szkole. A właściwie o kilkunastu szkołach, które były w planach.😉

W artykule Dziennika Bałtyckiego z 18 czerwca 1959 r. można dowiedzieć się, ile szkół planowano wybudować w nowej dzielnicy w ciągu najbliższych 15 lat czyli do 1974 roku. Piecki miały mieć 7 szkół podstawowych, 3 zawodowe i 1 średnią...
W tym też okresie miała powstać nowa dzielnica "Piecki-Brętowo". Sądząc po nazwie, można podejrzewać, że wczesne założenia zabudowy różniły się od późniejszych projektów z 1971 roku:
https://piecki-migowo-historia.blogspot.com/2019/11/konkurs-na-zabudowe-dzielnicy.html

Jak czas pokazał - z planów niewiele wyszło. Budowę osiedla rozpoczęto dopiero pod koniec 1975 roku, pierwsza nowa szkoła (SP 1) została otwarta w 1980, a linia kolejowa (PKM) ruszyła dopiero w 2015...

Dla przypomnienia:
pomiary geodezyjne w 1959 r. na terenie Piecek
https://piecki-migowo-historia.blogspot.com/2020/02/pomiary-geodezyjne-1959-r.html