poniedziałek, 25 listopada 2019

Uphagenowie

Rodzina Uphagenów przybyła do Gdańska pod koniec XVI wieku z Niderlandów. Pierwszym z rodu był Arnold Uphagen, zajmujący się w Gdańsku kupiectwem.

W drugiej połowie XVII wieku właścicielem willi z ogrodem na terenie Piecek został Johann Uphagen (1620–1701), złotnik. Po śmierci spoczął  w kościele Świętej Trójcy.

Od 1693 roku spadkobiercą posiadłości po Johannie został jeden z jego synów Wilhelm Heinrich (1666-1705), kupiec i armator, właściciel kilku statków, który otworzył w Pieckach gospodę zwaną Mittelkrug, mającą w kolejnych latach kilku dzierżawców. Pochowany został w kościele św.Piotra i Pawła.

Synem Heinricha był Peter Uphagen (1704–1775), również kupiec i armator, właściciel dworów w Strzyży, Świętej Studzience i Wrzeszczu. Wnukiem natomiast najbardziej znany i najwybitniejszy z rodu Uphagenów - Johann Wilhelm (1731–1802), rajca miejski i bibliofil, posiadający m.in. kamienicę przy ul.Długiej 12. Jego księgozbiór jest częścią zbiorów Biblioteki Gdańskiej PAN.

To właśnie dzięki rodzinie Uphagenów w połowie XVIII wieku (choć niektóre źródła podają datę wcześniejszą) postawiono dwór w okolicach dawnej gospody, przebudowany stojący do dziś przy ul.Piecewskiej i nazwany Dworem Uphagenów.

Opis zdjęć:
Na zdjęciu pierwszym kaplica rodziny Uphagenów z 1774 r. w kościele św. Piotra i Pawła w Gdańsku.
Na zdjęciu drugim herb Uphagenów nad kaplicą.
Na zdjęciu trzecim epitafium Petera Uphagena (pomysłodawcy kaplicy) i żony Elisabeth.

                                           

                                               

                                         

wtorek, 19 listopada 2019

O Pieckach-Migowie na Suchaninie

Już w najbliższy czwartek 21.11.2019 o godz. 17:30 w Bibliotece Suchanino odbędzie się wykład "Na glinianych wzgórzach - Suchanino i Piecki-Migowo".  O dziejach dwóch gdańskich dzielnic i ich wzajemnych relacjach na przestrzeni wieków będzie opowiadał Patryk Toczyński, absolwent Gedanistyki na Uniwersytecie Gdańskim, autor i prowadzący bloga Niezwykłe Suchanino, autor haseł w Gedanopedii oraz pomysłodawca i przewodnik spacerów historycznych po Suchaninie i okolicach.
Link:
Na glinianych wzgórzach - Suchanino i Piecki-Migowo

poniedziałek, 18 listopada 2019

Osiedle na kolorowych slajdach cz.1

Pan Adam Modzelewski - mieszkaniec naszej dzielnicy udostępnił ze swojej kolekcji kilkanaście pięknych, kolorowych zdjęć ze slajdów, zrobionych w latach 1978-79, pokazujących wczesne lata osiedla Spółdzielni Mieszkaniowej Morena w rejonie jednostki A.
Wielkie podziękowania dla Pana Adama za przysłane zdjęcia!

Opis zdjęć:
Na zdjęciu pierwszym bloki z adresem Nałkowskiej 5 i 6 (z lewej) oraz Zabłockiego 6 i Wileńska 59 (z prawej). Między blokami widoczny sklep spożywczy, obecnie Biedronka.
Na zdjęciu trzecim blok Zabłockiego 10 (z lewej) i Zabłockiego 3.
Na pozostałych zdjęciach zbliżone ujęcia do powyższych.
Na zdjęciu szóstym w oddali widoczne częściowo dzielnice Suchanino i Wrzeszcz.


sobota, 16 listopada 2019

Konkurs na zabudowę dzielnicy

W 1971 roku Stowarzyszenie Architektów Polskich rozpisało konkurs na projekt zagospodarowania terenów Piecek i Migowa. Zostały wyróżnione trzy prace (z dziesięciu nadesłanych). Uwzględniono też zastosowanie technologii budowy Kombinatu Budowy Domów w Kokoszkach (według tzw. systemu szczecińskiego).
Zgodnie z zachowanym dziennikiem budowy, stawianie pierwszego bloku rozpoczęto 1 grudnia 1975 r. Budowa drugiego bloku zaczęła się w styczniu 1976 r.
W czerwcu 1976 r. powstała Spółdzielnia Mieszkaniowa "Morena". Pierwszy blok (Wileńska 53) został oddany do użytku 30 czerwca 1976 r. Chwilę później zaczęli się do niego wprowadzać pierwsi mieszkańcy...

Poniżej artykuł z Dziennika Bałtyckiego z 30 maja 1972 r.


piątek, 15 listopada 2019

Rodzina Köhne - Jaski

W 1519 roku przybywa do Gdańska spod Koszalina Paul Köhne-Jaski, majętny bursztynnik. Jego nazwisko Jaski pochodzi od miasta Jassy w Mołdawii (dzisiejszej Rumunii), gdzie przebywała część jego rodziny. W 1533 roku uzyskał od księcia pruskiego Albrechta Hohenzollerna monopol na skup bursztynu w Prusach Książęcych.
Jednak w historii naszej dzielnicy zapisali się jego wnukowie Andreas i Israel, również zajmujący się handlem bursztynem. W 1616 r. wdowa po Winholdzie Speymanie sprzedała tutejsze grunty i dwór z ogrodem starszemu wnukowi Andreasowi Köhne-Jaskiemu, który nabył też młyn nad Strzyżą (okolice ul.Potokowej i Rakoczego) zwany od nazwiska "Jaśkowym Młynem". Po śmierci Andreasa majątek odziedziczył jego brat Israel, a po nim jego trzy córki i syn. Rodzina gospodarowała na tych terenach ponad 200 lat. Jaśkowa Dolina (Jäschkenthal), będąca od drugiej połowy XVI wieku własnością rodziny Köhne-Jaski, również przybrała nazwę od ich nazwiska i funkcjonuje pod tą nazwą do dziś (zmieniona przez krótki czas w latach 50. na ul. Rutkowskiego).

Paul Köhne-Jaski wraz z rodziną ma swoje epitafium w Bazylice Mariackiej przy Bramie Wysokiej, wykonane przez rzeźbiarza Abrahama van den Blocke w 1628 roku. Brakuje jednak na nim zaginionego podczas wojny portretu zmarłego.

Opis zdjęć:
Na zdjęciu pierwszym epitafium.
Na zdjęciu drugim tablica inskrypcyjna.

                                                                  

                                                         


źródło:
A.Januszajtis "Dzielnice, ulice, zabytki"


wtorek, 12 listopada 2019

Historia Piecek - początki


Dzielnica Piecki-Migowo położona jest na miejscu dawnych wsi Piecki i Migowo, gdzie w latach 70. rozpoczęto budowę osiedla z wielkiej płyty, zwanego potocznie Moreną (od nazwy spółdzielni mieszkaniowej).

Pierwsza wzmianka o Pieckach pochodzi z 1238 roku. Wieś została zapisana pod nazwą Byssekir, tłumaczona jako Biesiekierz. Jest nawiązaniem do wyrazów diabelski (biesi) i krzak (kierz). Być może chodziło o janowiec porastający okoliczne wzgórza. Prof. Andrzej Januszajtis sugeruje, że nazwa z dodatkowym członem znaczeniowym -dorf przekształciła się z upływem lat w Pietzkendorf. Analiza historyczna dokumentów z 1342 r. mówi jednak, że osada znajdowała się prawdopodobnie poniżej Piecek, częściowo na terenie późniejszego Brętowa. Wieś w tamtym okresie należała do cystersów oliwskich, nadana przez pomorskiego księcia Mściwoja II.

Późniejsze nazwy Piecek zapisywano m.in. jako:
Piskersdorf  (1402)
Pietzkendorf  (1439)
Piecewo  (1945)
Piecki  (1948)

W 1439 r. należąca do Krzyżaków wieś, została nadana rycerzom Maciejowi z Łostowic i Jakubowi Czanowi.
Matis von Schonfeld i Jakub Czan w 1445 r. odstąpili wieś szpitalowi św. Elżbiety.
W 1546 r. Piecki należały już wspólnie do szpitala św.Elżbiety i szpitala św.Ducha.
W 1577 r. wieś zostaje spalona podczas zatargu gdańszczan z polskim królem Stefanem Batorym. Ogrom zniszczeń i potrzeby szpitala sprawiły, że zarząd zaczął sprzedawać tereny zamożnym kupcom.
Wieś miała paru właścicieli w kolejnych latach. W 1604 r. miał tu dwór Erhard Vestenstein, po nim Winhold Speyman.

Dalsza część historii w linkach:

Rodzina Kohne - Jaski
i

Dwór Uphagenów
 

Na zdjęciu:
Piecki-Migowo, widok współczesny.


                                          


www.gedanopedia.pl
A.Januszajtis "Dzielnice, ulice, zabytki"
A.Januszajtis  Radio Gdańsk



Retro powitanie

😊